Nhà đầu tư thông minh là cuốn sách mình đã đọc từ năm 2014 khi chuẩn bị bước vào con đường đầu tư chứng khoán. Qua 7 năm chiêm nghiệm từ bản thân và 5 lần đọc thì những kiến thức từ sách đã được đúc kết từ hơn 60 năm trước ở Mỹ vẫn hoàn toàn đúng ở Việt Nam. Do đó mình muốn chia sẽ với các bạn về cuốn sách này.
Lý do chọn sách này:
Vì hiện tại thị trường chứng khoán quá hot.
Giai đoạn 4 năm 2017 – 2020 chỉ có 1.04 triệu tài khoản chứng khoán được mở mới
Tuy nhiên chỉ trong năm 2021 thì con số này là 1.5 triệu tài khoản được mở mới.
Quá khủng khiếp. Khi mà năm 2021 giai đoạn cả nước bị covid và HCM bị phong tỏa gần 4 tháng.
Đồng thời thì
Công ty mình cũng là cty tài chính đầu tiên và duy nhất đến hiện tại niêm yết sàn HOSE vào 12/01/2022 với mã chứng khoán EVF. Nên chia sẽ với các bạn về công ty mình, biết đâu các bạn lại đầu tư. Hoặc có thể tự lựa chọn cho mình 1 cổ phiếu bất kỳ.
Tuy cuốn sách này chủ yếu nói về về đầu tư chứng khoán. Nhưng mình tin tinh thần của nó không chỉ gói gọn trong đầu tư chứng khoán. Mà tư tưởng của nó sẽ giúp ích trong mọi lĩnh vực đầu tư luôn. Như sự nghiệp, bất động sản, vàng, tác phẩm nghệ thuật… hay như hiện nay là các tài sản số như: Tiền kỹ thuật số, Game NFT – Non fungible token
Đầu tiên, mình xin phép bắt đầu giới thiệu về tác giả, tác phẩm, nội số nội dung nổi bật nhất của cuốn sách Nhà đầu tư thông minh mà tác giả muốn gửi tới các đọc giả.
Lưu ý: nếu chỉ đọc cuốn sách này không thì cũng chưa chắc bạn thể chọn được chính xác được 1 cổ phiếu để đầu tư. Do đó, hãy nên cân nhắc thật kỹ khi bắt đầu xuống tiền để mua một cổ phiếu.
Miễn trừ trách nhiệm: Nội dung chia sẻ chỉ mang tính phổ quát. Không phải là khuyến nghị đầu tư.
Hình ảnh cuốn sách.

Gồm hình ảnh bản tiếng Anh và bản dịch tiếng Việt.
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
Benjamin Graham, sinh ngày 8/5/1894 và mất ngày 21/09/1976 Là một nhà kinh tế học, doanh nhân và là 1 nhà đầu tư nổi tiếng người Mỹ – Gốc Anh.
Ông viết 2 cuốn sách là The Intelligent Investor – Nhà đầu tư thông minh và Securities Analyst – Phân tích chứng khoán
Cuốn nhà đầu tư thông minh này được ông viết và xuất bản lần đầu vào năm 1949. Dựa trên những kinh nghiệm và nghiên cứu của Ông trong qua trình làm việc và đầu tưu tại Phố Wall
Và những giá trị kinh điển của cuốn nhà đầu tư thông minh vẫn đúng cho đến ngày nay.
Ông được xem là người khai sinh ra trường phái đầu tư giá trị. Mọi người có thể ít biết ông. Nhưng người học trò xuất xắc nhất của ông là Warren Buffet là tỷ phú giàu top 10 thế giới.
Một số nhận xét về cuốn nhà đầu tư thông minh
“Cuốn sách hay nhất về đầu tư từng được viết cho đến nay” (Warren Buffett)
“Graham không chỉ là một trong những nhà đầu tư giỏi nhất trên đời, ông còn là nhà tư tưởng về thực hành đầu tư vĩ đại nhất của mọi thời đại. Trước khi có Graham, các nhà quản lý tiền tệ hành động giống như một phường hội thời Trung cổ, phần lớn bị chi phối bởi những điều mê tín, đoán mò và các nghi lễ kỳ lạ. Graham đã biến cái vòng cổ hủ đó thành một ngành nghề hiện đại.” (Jason Zweig – Nhà báo về tài chính)
>>> Hướng dẫn đầu tư chứng khoán dành cho người mới
Tóm tắt nội dung của cuốn sách.
Cuốn sách gồm 20 chương nói về các nội dung chính như sau:
- Các khái niệm cơ bản về đầu tư
- Lịch sử về thị trường chứng khoán
- Cách tiếp cận và lựa chọn cổ phiếu
- Các ví dụ, case study điển hình
- Bài học cá nhân từ cuốn sách
1. Khái niệm cơ bản về đầu tư gồm
Thứ nhất:
Đầu tư là gì? – Đầu cơ là gì? Cần phần biệt rõ
Đầu tư là việc đầu tư 1 tài sản như: Cổ phiếu, nhà cửa – BĐS… với hy vọng nó tạo ra thu nhập và tăng giá trong tương lai. Để bán được giá cao hơn – Mang tính dài hạn
Còn đầu cơ là mong muốn tài sản mình mua sẽ tăng giá và mang lại lợi nhuận nhanh trong 1 thời gian ngắn nhờ sự chênh lệch giá.
Khác nhau ở đây là 1 cái mang tính dài hạn và 1 cái mang tính ngắn hạn.
Thứ 2:
Trong cuốn sách có nói đến 1 khái niệm là: Ngài thị trường
Đây là 1 khái niệm kinh điển mà đến nay càng ngày nó được chứng minh càng đúng
Giải thích:
Ngài thị trường ở đây nôm nay là 1 khái niệm tổng quan về các yếu tố như môi trường, thiên tai, địa chính trị, chính sách vĩ mô… quyết định đến thị trường chứng khoán vào ngày mai mà chúng ta chẳng thể dự đoán được.
Ví dụ: Mai cổ phiếu PLX, DCM tăng hay giảm. Rồi Covid -19 hay chiến tranh Nga – Ucraina có làm PLX, DCM giảm giá hay không.v.v
Ngài như 1 kẻ đồng bóng và không ai đoán được tính khí của ngài.
Đặc biệt tại sao em lại nói khái niệm này càng ngày càng đúng.
Chắc hẳn các anh chị ở đây cũng đã từng đọc hoặc nghe về khái niệm thế giới phẳng. – Thomas Friedman
Đó là nhờ internet, sự mở cửa các nền kinh tế, các hiệp định kinh tế. Nên mọi thông tin có thể lan truyền rất nhanh và 1 việc có thể xảy ra ở bên kia bán cầu lại có thể ảnh hưởng lập tức đến gía cổ phiếu bạn sở hữu.
Ví dụ điển hình là giá xăng. Nga Ucraine đành nhau, Mỹ cấm vận cái giá dầu tăng làm xăng tăng. Cái là cổ phiếu nhóm ngành này xập xình tăng ngay.
Do đó, việc dự đoán chứng khoán mai lên hay xuống vô cùng khó. Và bạn đừng nên làm việc đó làm gì. Hãy quên nó đi. Vì Ngài thị trường rồi sẽ có 1 ngày chơi khăm bạn.
Đồng thời sách cũng đưa ra các khái niệm cơ bản về tài chính như:
ROE , ROA, ROS, P/E, P/B, Khấu hao, EBIT, EBITDA, D/E, Cổ tức bằng tiền, Cổ tức bằng cổ phiếu, ESOP hay Hàng tồn kho, Vốn luân chuyển ròng…
Đây chủ yếu là các chỉ số tài chính để các anh chị có thể tìm hiểu thêm trước khi đọc cuốn sách này.
2. Lịch sử thị trường chứng khoán
Ở phần này thì cuốn sách chủ yếu về thị trường Mỹ kể về hơn 100 năm thành lập. Với bao thăng trầm tăng giảm
- Sách đề cập về các điều luật, chính sách, quy định chuẩn mực hành nghề chứng khoán. Bên cạnh đó đưa ra 1 số lý thuyết nổi tiếng như: Lý thuyết Dow…
- Về lịch sử tăng trưởng của thị trường qua các thời kỳ đại suy thoái 1929 – 1932, rồi chiến tranh thế giới, Khủng hoảng dầu mỏ – trung đông mùa xuân ả rập, hay như cuộc khủng hoảng tài chính châu á mới được thêm vào…
Nhưng ở phần này thì em xin phép bổ sung thêm 1 phần về thị trường Việt Nam để mình dễ hình dung hơn.
Đó là TT Chứng khoán mình còn non trẻ mới bắt đầu từ những năm 1996 – đến nay
Nhưng em cứ lấy mốc là năm 2000 thì TT Việt Nam mới được hơn 20 năm. Nên mới chỉ được đánh giá ở thị trường cận biên.
Thì mình cũng có thời điểm là lên đỉnh năm 2007 với chỉ số VN index 1100 và sau đó là bước vào gia đoạn suy thoái.
Mà mãi đến năm 2018 thì mình mới quay trở lại được mốc 1.100 điểm
Nhưng rồi lại tiếp tục suy thoái và hồi phục. Mãi đến 2021 vượt được và hiện nay là đăng giữ ở quanh mốc 1500
Và Mỹ nó cũng y chang vậy
Nhưng có 1 điều dễ thấy là theo thời gian thì thị trường chứng khoán thế nào ạ!!!
Nó luôn tăng trưởng và phát triển cùng với Quy mô nền kinh tế GDP của các nước.
Như ngày xưa DOW JONE cũng lẹt đẹt 8 9 trăm điểm mà giờ nó hơn 30k điểm
Thì VN mình cũng sẽ như vậy. Và đây là lý do tại sao chúng ta nên tham gia vào thị trường đầu tư tài chính. Vì các tỷ phú VN hay thế giới đều sở hữu 1 hay nhiều cổ phiếu xịn và giữ thật lâu để tạo giá trị.
3. Cách tiếp cận và lựa chọn cổ phiếu của một nhà đầu tư thông minh
Ở trong cuốn sách này Benjamin Graham đã đưa ra các tiêu chỉ để lựa chọn 1 cổ phiếu đầu tư giá trị với các tiêu chí điển hình sau:
- Bạn hiểu rõ về hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp
- Bạn xác định được giá trị nội tại của doanh nghiệp bằng các phương pháp định giá cổ phiếu
- Bạn mua cổ phiếu với Biên an toàn đủ lớn (giá cổ phiếu thấp hơn rất nhiều so với giá trị nội tại của doanh nghiệp) – Đây là sự kiên trì. Vì bạn bỏ 1 thời gian thật lâu để tìm kiếm và chờ đợi nó có giá hợp lý sẽ mua
Các tiêu chí, chỉ số khi Benjamin chọn 1 cổ phiếu để đầu tư.
Tiêu chí | Yêu cầu |
Vốn hóa | > 500 triệu USD |
Tăng trưởng doanh thu trong 3 năm gần nhất | > 0 |
Tăng trưởng lợi nhuận trong 3 năm gần nhất | > 0 |
Lãi gộp | > 25% |
ROE | > 15% |
ROA | > 7% |
Tổng vay nợ | < 1 |
P/E | < 10 |
Ngoài ra thì có 1 số phương pháp chọn cổ phiếu em bổ sung thêm để mọi người cùng tham khảo nhé
Chọn cổ phiếu theo phương pháp Canslim. Để đầu tư các cổ phiếu tăng trưởng

4. Các ví dụ, case study điển hình
Do trong sách chỉ nói về các doanh nghiệp Mỹ. Nên cũng sẽ hơi khó biết về các doanh nghiệp này. Vì vậy em sẽ chuyển các lỗi của doanh nghiệp Mỹ tương ứng với 1 số doanh nghiệp Việt Nam
- Gian lận về báo cáo tài chính
Công ty Enron Corporation là 1 cty năng lượng top 10 ở Mỹ. Họ đã gian lận BCTC trong nhiều năm và kéo theo sự đỗ của hãng kiểm toán Arthur Andersen (Hãng kiểm toán lớn thư 5 thế giới). Nên hiện tại chỉ còn Big 4.
Còn ở Việt Nam tiêu biểu là gỗ trường thành TTF đã gian lận về khoản hàng tồn kho khống 1.000 tỷ. Và đến khi kiểm toán thực địa thì bị phát hiện.
Vì vậy khi xem BCTC cần lưu ý BCTC này được kiểm toán bởi cty nào, đọc kỹ phần ý kiến của kiểm toán viên. Nếu BCTC có các khoản mục lớn bất thường như HTK, Phải thu, phải trả khác – Nên đọc kỹ thuyết minh để xem vấn đề là gì?
- Tính chính trực của Ban điều hành công ty
Ví dụ Việt Nam luôn
Tiêu biểu là vụ FLC trong tháng 1 vừa qua. Chủ tịch bán chui cổ phiếu không những 1 mà 2 lần.
Như vậy đối với những cty này không nên đâu tư. Vì bản thân người đứng đầu doanh nghiệp không vì lợi ích cổ đông. Mà chỉ vì họ thì làm sau tiền của bạn có thể sinh lời.
Hay như CTD ban giám đốc nắm rất ít cổ phiếu. Dẫn đến hành động họ bòn rút tiền để đẩy cho các công ty sân sau. Dẫn đến cty hoạt động không hiệu quả. Lợi nhuận suy giảm
Vậy bài học ở đây là gì? Bạn phải chọn các công ty có ban lãnh đạo tốt vì nhân viên, vì cổ đông. Cty có hệ thống quản trị, kiểm soát, giám sát vận hành tốt. Các bạn có thể nghiên cứu thêm về mô hình quản trị mà chủ tịch cty là thành viên độc lập, chủ tịch uỷ ban kiểm toán là thành viên độc lập không điều hành…
- Phát hành ESOP và trả cổ tức có đều đặn hay không
Cần lưu ý những cty phát hành ESOP quá nhiều. Vì bản chất ESOP là thưởng cho cán bộ nhân viên cty có đóng góp tốt đến tăng trưởng cty. Nhưng cái này cũng là gây ảnh hưởng đến quyền lợi cổ đông. Vì CP bị pha loãng và những thành viên ban điều hành họ có thể can thiệp để là sao tối đa lợi nhuận ngắn hạn nhằm đạt được các mục đích cá nhân để được thường thay vì hành động cho lợi ý của cty, cổ đông. Ví dụ điển hình là MWG
Bạn nên đầu tư vào các doanh nghiệp có lịch sử trả cổ tức đều đặn và tăng dần. Điển hình ở Việt Nam là VNM cổ tức CP và tiền luôn đều đặn
Kết luận và nhận xét
- Việc đầu tư chứng khoán không phải là cuộc thi của những người có IQ cao. Mà là cuộc chơi của những kẻ kiên định và kỷ luật
- Hãy bắt đầu việc đầu tư càng sớm càng tốt. Đưa ra các chiến lược rõ ràng và thực hiện đều đặn thường xuyên. Vì chúng ta sẽ tận dụng được sức mạnh của lãi kép. Lưu ý: Phải luôn khỏe mạnh để sống thật lâu để thấy tài sản tăng trưởng.
- Nếu bạn không biết cách chọn doanh nghiệp nào tốt. Đơn giản bạn chỉ cần đứng trên vai người khổng lồ. Đầu tư vào các chứng chỉ quỹ ETF hoặc quỹ mở. Sẽ có chuyên gia đầu tư cho bạn. Với mức lợi nhuận ổn định và chiến thắng NGÀI THỊ TRƯỜNG.
- Bên cạnh đó hay đa dạng danh mục đầu tư: Chứng khoán, bất động sản, Vàng, gửi tiết kiệm…
- Đặc biệt món đầu tư quan trọng nhất là đầu tư vào bản thân, nâng cấp giá trị và kiến thức. Thì giá trị của chính bạn luôn tăng, chúng sẽ giúp bạn kiếm được nhiều tiền hơn.
Gửi phản hồi